Cyberdżungla

Cyberdżungla Wyprawa w nieznane

Dynamiczny rozwój Internetu spowodował, iż stał się on podstawowym źródłem informacji, rozrywki a nawet komunikacji dla dzieci i młodzieży. Dostępne bezpłatne komunikatory, portale społecznościowe czy inne możliwości, które daje Internet przyczyniły się do tego, że dzieci i młodzież zaczęły spędzać w wirtualnej rzeczywistości coraz więcej czasu. Sytuacje komplikuje również to, ze ich opiekunowie bardzo często posiadają wiedzę na temat korzystania z komputera czy internetu na dużo niższym poziomie niż ich dzieci.

Jedni znają Internet na tyle, że potrafią poruszać się w nim płynnie i unikać zagrożeń, inni potrafią wskazać podstawowe funkcje, a jeszcze inni nie znają Internetu wcale. O ile w sytuacji, w której nie korzysta się z sieci można sobie pozwolić na jej nieznajomość, o tyle bycie np. rodzicem lub opiekunem małoletniego użytkownika Internetu obliguje do poznania jego struktury, dobrodziejstw i zagrożeń. Brak tej wiedzy prowadzić może w konsekwencji do utraty zdolności kontroli wychowawczej nad małoletnimi i braku dostatecznych umiejętności aby zapewnić im bezpieczeństwo w sieci. Stwarza to również szereg zagrożeń w życiu realnym oraz w procesie kształtowania właściwych postaw. Osoby małoletnie w sposób świadomy lub nieświadomy przekazują nieupoważnionym internautom informacje stanowiące dane osobowe lub inne treści, które mogą zostać niewłaściwie wykorzystane. 

Wychodząc naprzeciw potrzebą spowodowanym rozwojem Internetu Komenda Miejskia Policji w Szczecinie zaoferowała program „Cyberdzongla” mający za zadanie zmniejszyć ową cyfrową przepaść. Potrzeby spotkań z uczniami, rodzicami oraz szkoleń z nauczycielami są ogromne dlatego przeprowadzane są przy każdej możliwej okazji do spotkania.

Wychodząc naprzeciw potrzebą spowodowanym rozwojem Internetu Komenda Miejskia Policji w Szczecinie zaoferowała program „Cyberdzongla” mający za zadanie zmniejszyć ową cyfrową przepaść. Potrzeby spotkań z uczniami, rodzicami oraz szkoleń z nauczycielami są ogromne dlatego przeprowadzane są przy każdej możliwej okazji do spotkania.
Program „Cyberdżungla” jest skierowany do najmłodszych użytkowników Internetu, ich opiekunów oraz nauczycieli. Jego zadaniem jest dążenie do zmniejszenia liczby czynów karalnych popełnianych przez nieletnich przy użyciu internetu oraz wyeliminowanie sytuacji, w których stać się oni mogą ofiarą przestępstwa. Założenia programu ukierunkowane są także na kształtowanie umiejętności precyzyjnego wyszukiwania określonych informacji w taki sposób by uniemożliwić kontakt z treściami niepożądanymi. Ponadto jednym z obszarów oddziaływania jest wypracowanie zdolności oceny ryzyka podczas nawiązywania wirtualnych relacji oraz umiejętność prowadzenie korespondencji w sposób bezpieczny tj. bez ujawniania danych wrażliwych i kreatywne wykorzystanie mechanizmów obronnych przeciwko procesowi groomingu.

Program składa się z dwóch elementów. Pierwszym elementem, który jest zarazem jednym z zadań programu jest zwiększenie świadomości uczestników programu na temat zagrożeń związanych z korzystaniem z Internetu przez dzieci i młodzież oraz poprawa bezpieczeństwa wśród jego użytkowników. Drugim elementem jest uaktywnienie kontroli rodzicielskiej nad osobami małoletnimi korzystającymi ze środków i narzędzi technologii informacyjnej. W elemencie tym zawiera się również potrzeba wypracowania mechanizmów pozwalających na wspólne korzystanie ze środków i narzędzi technologii informacyjnej przez małoletnich i ich opiekunów. Program przeprowadza swoje założenia poprzez edukację w zakresie możliwości popełnienia przestępstw lub wykroczeń przy wykorzystaniu internetu. Realizowany jest poprzez spotkania i warsztaty z osobami małoletnimi oraz ich opiekunami i wychowawcami. Spotkania przeprowadzane są w formie pogadanek z wykorzystaniem technik multimedialnych. Prowadzący zajęcia przekazują treści dostosowywane do wieku i możliwości dydaktycznych odbiorców. W trakcie spotkań nie przekazuje się samej suchej wiedzy dotyczącej zagrożeń wynikających z użytkowania internetu czy stosowania technologii multimedialnej, prezentowane są również przykłady dotyczące popełnianych przez internet czynów zabronionych oraz zachowań ryzykownych użytkowników sieci, które doprowadziły do określonych, negatywnych w skutkach konsekwencji. Prowadzący spotkanie ma za zadanie ukazać jak precyzyjnie należy wyszukiwać informacje w Internecie aby uniknąć kontaktu z treściami zbędnymi lub zakazanymi takimi jak pornografia, środki odurzające, przemoc, sekty, itp.. Poprzez uczenie odpowiedzialnego zachowania przy korzystaniu z udogodnień, które dają współczesne środki multimedialne projekt realizuje swoje założenia. W tym przekazanie informacji dotyczących możliwych obszarów psychomanipulacji na które narażone są osoby małoletnie korzystające z internetu. Zapoznanie uczestników z pojęciami takimi jak grooming, hejting oraz wskazanie zagrożeń mogących wyniknąć z nieostrożnego korzystania z portali społecznościowych, gier on line, czatów, blogów, czy komunikatorów. Prowadzący spotkanie ukazuje również uboczne skutki korzystania z internetu bez żadnych ograniczeń, które mogą prowadzić do uzależnienia się użytkownika od sieci. Cyberdżungla ma na celu naukę rozpoznawania tych symptomów i ukazanie sposobów przeciwdziałania uzależnieniu odpowiednio wcześniej. Równocześnie jej zadaniem jest wskazywanie sytuacji w których może dojść do przekazania danych osobowych takich jak: imię, nazwisko, wiek, adres zamieszkania czy innych informacji nieupoważnionym osobom. Uczestnicy spotkań zapoznają się ze sposobami sprawowania kontroli nad dostępem do tych treści. Dzieje się to poprzez pokazanie im narzędzi umożliwiających sprawowanie kontroli rodzicielskiej w internecie. 

W ramach programu opracowano i opublikowano Poradnik dla rodziców „Cyberdzungla – Wyprawa w nieznane” oraz  „Cyberniebezpieczeństwa”, stanowiące materiał dydaktyczny dla rodziców i osób zainteresowanych powyższą problematyka. Publikacje te zawierają informację wprowadzające osoby, które nie miały kontaktu z siecią w tajniki wirtualnej rzeczywistości. Przekaz ten obrazowany jest pojęciami dostępnymi dla przeciętnego odbiorcy mając na celu wskazanie możliwości sprawowania nadzoru nad małoletnimi.

O zainteresowaniu programem świadczy liczba szkół w których prowadzono zajęcia. I tak w roku 2013 przeprowadzono 16 spotkań , w roku 2014 przeprowadzono 17 spotkań, w 2015 roku przeprowadzono 45 spotkań, w roku 2016 przeprowadzono 69 zaś rok 2017 jest pod tym względem rekordowy, gdyż spotkań przeprowadzonych w ramach programu było 80. O skuteczności spotkań świadczyć mogą informacje płynące ze szkół wskazujące na zmiany postaw uczniów oraz wspólne i spójne działanie rodziców w zakresie poprawy kontroli rodzicielskiej oraz spadek ilości czynów karalnych popełnianych przez nieletnich pomimo wzrostu użytkowania Internetu. Nie bez znaczenia pozostaje również to, że program „Cyberdżungla” został w 2015r wyróżniony w konkursie organizowanym przez Europejską Sieć Zapobiegania Przestępczości (EUCPN). W 2017 roku program ponownie reprezentuje Polskę w konkursie organizowanym przez Europejską Sieć Zapobiegania Przestępczości (EUCPN). W celu ewaluacji programu opracowano ankiety mające na celu badanie poziomu wiedzy uczestników programu na temat cyberzagrożeń. Ankietyzacja prowadzona jest w trakcie prelekcji jak również za pośrednictwem internetu, wchodząc na niżej wskazany link: 

Szkoły zainteresowane przeprowadzeniem szkolenia dla kadry pedagogicznej lub rodziców więcej informacji uzyskają pod nr tel. 091-82-13-455, lub email: michal.sroka@sc.policja.gov.pl

 

Opr. podkom. Michał Sroka 

Powrót na górę strony